ΕΛ/ΛΑΚ | creativecommons.gr | mycontent.ellak.gr |
7ος Πανελληνιος Διαγωνισμος Ανοιχτων Τεχνολογιων στην Εκπαιδευση
Μάθε για το ελεύθερο λογισμικό!
freedom

Μελέτη χρήσης ΕΛ/ΛΑΚ στον Δημόσιο Τομέα: Μελέτη Σκοπιμότητας – Βιωσιμότητας

Σκοπός του παρόντος κεφαλαίου είναι η τεκμηρίωση της βιωσιμότητας του εγχειρήματος εισαγωγής ΕΛ/ΛΑΚ στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με την χρήση των κατάλληλων δεικτών και διαγνωστικών αναλύσεων.

4.1 ΑνάλυσηS.W.O.T.

H ανάλυση S.W.O.T. είναι μια διαγνωστική ανάλυση η οποία στοχεύει στην εύρεση και καταγραφή των ισχυρών και ασθενών σημείων των Δήμων της Ελλάδας για την εισαγωγή και χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ καθώς και των ευκαιριών και των απειλών που αντιμετωπίζουν.

Το εργαλείο αυτό μπορεί να βοηθήσει έναν οργανισμό (κερδοσκοπικό ή μη) στην λήψη της βέλτιστης απόφαση υιοθέτησης ενός ΕΛ/ΛΑΚ δεδομένου ότι δίνει μια ολοκληρωτική εικόνα της επικείμενης κατάστασης όπως διαμορφώνεται από τα τέσσερα αυτά βασικά στοιχεία.

Στην συνέχεια παρατίθεται ο Πίνακας 1 στον οποίο παρουσιάζεται η ανάλυση SWOT και αναφέρονται ορισμένα κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να ελεγχθούν.

Πίνακας 1: S.W.O.T. ANALYSIS.

S.W.O.T. ANALYSIS
Δυνάμεις Αδυναμίες
  • Αυστηρός ποιοτικός έλεγχος με τα πρότυπα ISO
  • Μικρό κόστος υλοποίησης και εγκατάστασης
  • Εκμετάλλευση νέων τεχνολογιών
  • Ασφάλεια και αξιοπιστία
  • Διαλειτουργικότητα
  • Ανάπτυξη τεχνογνωσίας μέσα στον Δήμο
  • Πιθανότητα μηδαμινών εξόδων για αναβαθμίσεις
  • Μικρή απαίτηση πόρων σε υλικό
  • Υποστήριξη από την κοινότητα ΕΛ/ΛΑΚ
  • Κρυμμένα κόστη (δύσκολη αξιολόγηση των εξόδων )
  • Ανάγκη εκπαίδευσης προσωπικού
  • Προβλήματα στην οργάνωση
  • Ανάγκη από αγορά υπηρεσιών (υποστήριξη)
  • Πιθανή αδυναμία εκμετάλλευσης όλων των δυνατοτήτων του συστήματος
Ευκαιρίες Κίνδυνοι ή περιορισμοί
  • Σταδιακή ανάπτυξη της κοινότητας του ανοιχτού λογισμικού στην Ελλάδα
  • Δυνατότητα training των υπαλλήλων
  • Πολλοί οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη του έργου
  • Μεγάλος αριθμός ενδιαφερόμενων για βελτίωση του συστήματος
  • Ανεξαρτησία από προμηθευτές λογισμικού
  • Μικρός αριθμός εξελληνισμένων λογισμικών
  • Κίνδυνος τερματισμού της ανάπτυξης του συστήματος
  • Λίγα και ελλιπή εγχειρίδια
  • Δυσπιστία από πολίτες και υπαλλήλους για το αν μπορεί να είναι καλό κάτι που διανέμεται δωρεάν.
  • Αμφιβολία από χρήστες για ευχρηστία και φιλικότητα του συστήματος
  • Θέματα Αδειών Χρήσης

 

Στην συνέχεια θα δημιουργήσουμε την μήτρα S.W.O.T. ή T.W.O.S. Η μήτρα TOWS περιγράφει πως οι ευκαιρίες και οι απειλές του περιβάλλοντος σε μια συγκεκριμένη επιχείρηση μπορούν να συνδυαστούν με τις δυνάμεις και αδυναμίες ώστε να προσδιοριστούν οι εναλλακτικές στρατηγικές. Αποτελεί μια καλή μέθοδο για την δημιουργία εναλλακτικών στρατηγικών καθώς ωθεί τους μάνατζερ να ασχοληθούν με διάφορα είδη στρατηγικών ανάπτυξης αλλά και περισυλλογής.

Οι τέσσερις συνδυασμοί παραγόντων που παράγουν πιθανές στρατηγικές είναι:

  • S-O στρατηγικές παράγονται με την συνδυασμένη εκμετάλλευση δυνατών σημείων ώστε να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες
  • S-T στρατηγικές εστιάζουν στα δυνατά σημεία της επιχείρησης με σκοπό την αποφυγή ή μείωση των εξωτερικών απειλών
  • W-O στρατηγικές επιδιώκουν την εκμετάλλευση των εξωτερικών ευκαιριών υπερνικώντας τα εσωτερικά αδύναμα σημεία
  • W-T στρατηγικές είναι κυρίως αμυντικές και αποσκοπούν στην μείωση των αδυναμιών και την αποφυγή των απειλών.

Στην συνέχεια παρατίθεται ο Πίνακας 2 στον οποίο παρουσιάζεται η μήτρα TOWS και αναλύονται οι δυνατές στρατηγικές που πρέπει να μελετηθούν.

Πίνακας 2: Μήτρα TOWS.

ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ S-O W-O
ΑΠΕΙΛΕΣ S-T W-T
TOWS ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ
ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΜΕΝΩΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΩΝ ΚΑΙ ΒΕΛΤΙΩΣΕΩΝ
  • Εκμετάλλευση νέων τεχνολογιών σε συνάρτηση με την ανάπτυξη της κοινότητας ΕΛ/ΛΑΚ
  • Συνεχής εκπαίδευση προσωπικού σε όλα τα λογισμικά με δυνατότητα ανάπτυξης επιπλέον τεχνογνωσίας
  • Ανεξαρτησία από προμηθευτές και βελτίωση της εικόνας του Δήμου σε θέματα διαφάνειας και εξοικονόμησης κόστους.
  • Κάλυψη ανάγκης εκπαίδευσης προσωπικού μέσω των εκπαιδευτικών σεμιναρίων για την χρήση των νέων λογισμικών
  • Νέος οργανωτικός σχεδιασμός λόγω αλλαγής της μηχανοργάνωσης
  • Αύξηση του ποσοστού εξειδικευμένων υπαλλήλων
ΑΠΕΙΛΕΣ ΕΠΙΦΥΛΑΚΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΥΡΙΚΝΩΣΗΣ
  • Σωστή αξιοποίηση των υποδομών για κάλυψη υπηρεσιών υψηλών προδιαγραφών.
  • Λογικές τιμές κόστους συντήρησης και παραμετροποίησης προγραμμάτων.
  • Έλεγχος μόνο εξελληνισμένων λογισμικών
  • Ενέργειες αποτύπωσης της κοινής γνώμης για την εισαγωγή ΕΛ/ΛΑΚ.
  • Δημόσια διαβούλευση εντός του Δήμου
  • Πιλοτική Λειτουργία λογισμικών ΕΛ/ΛΑΚ

4.2 Σενάρια Βιωσιμότητας

4.2.1 Εισαγωγή

Για την καλύτερη τεκμηρίωση της βιωσιμότητας του εγχειρήματος θα δημιουργηθούν τρία διαφορετικά σενάρια για την εισαγωγή του ΕΛ/ΛΑΚ στους Ο.Τ.Α. και συγκεκριμένα:

  • Μαζική αλλαγή
  • Βασική αλλαγή
  • Ελάχιστη αλλαγή

Τα σενάρια αυτά δημιουργήθηκαν ύστερα από την ανάλυση της S.W.O.T. ανάλυσης και της μήτρας TOWS.

Πριν προχωρήσουμε στην επεξήγηση των τριών σεναρίων θα γίνει αναφορά στα λογισμικά που θα αντικατασταθούν. Επιπλέον στο Παράρτημα της παρούσας μελέτης υπάρχει ο πίνακας στον οποίο παρουσιάζονται γενικά επιλογές ΕΛ/ΛΑΚ που υπάρχουν διαθέσιμες σε αντιστοίχηση με κάποιο παρόμοιο ιδιόκτητο λογισμικό. Η επιλογή των λογισμικών έγινε ύστερα από εκτενή μελέτη της υφιστάμενης κατάστασης στους Δήμους, των ειδικών αναγκών τους, των διαθέσιμων πακέτων ΕΛ/ΛΑΚ και βέλτιστων πρακτικών υιοθέτησης ΕΛ/ΛΑΚ [42].

Στην συνέχεια παρατίθεται ο Πίνακας 3 στον οποίο παρουσιάζεται τα λογισμικά που προτείνονται καθώς και οι ιστοσελίδες τους.

Πίνακας 3: Αντιστοίχηση Ιδιόκτητου και ΕΛ/ΛΑΚ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΙΤΛΟΣΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ WEBSITE ΕΛΛΗΝΙΚΑ
Εφαρμογή Γραφείου Open Office / Libre Office / Feng Office http://el.openoffice.org/http://www.fengoffice.com/ http://ellak.gr/index.php?option=com_openwiki&Itemid=103&id=ellak:feng_office
Ηλ. Πρωτόκολλο Scriptum http://scriptum.gr http://scriptum.gr/index.php?lang=el
Λειτουργικό Σύστημα Linux http://www.linux.gr http://ellak.gr/index.php?option=com_openwiki&Itemid=103&id=ellak:ubuntugrtrans
ERP ADempiere http://adempiere.sourceforge.net/ ΟΧΙ
Διαχείριση Ανθρωπίνων Πόρων OrangeHRM http://www.orangehrm.com http://ellak.gr/index.php?option=com_openwiki&Itemid=103&id=ellak:orangehrm

Σε συνέχεια της παρουσίασης του πίνακα αντιστοίχησης ΕΛ/ΛΑΚ και ιδιόκτητου λογισμικού παραθέτουμε παρακάτω τα τρία σενάρια για τα οποία θα ακολουθήσει η οικονομοτεχνική τους ανάλυση.

Σενάριο 1 – Μαζική Αλλαγή

Στο πρώτο σενάριο θα εξετασθεί η δυνατότητα σχεδόν εξ ολοκλήρου των λογισμικών των Δήμων. Στην ουσία μελετάται η αλλαγή των παρακάτω λογισμικών

  • Λειτουργικό Σύστημα
  • Εφαρμογή Γραφείου
  • Πρωτόκολλο
  • Διαχείριση Εγγράφων
  • Δημοτολόγιο
  • Μητρώο Αρρένων
  • Ληξιαρχείο
  • Μισθοδοσία
  • Διαχείριση Προσωπικού
  • Ύδρευση
  • Άρδευση

Σκοπός όμως της παρούσας μελέτης δεν είναι απλά η αλλαγή των λογισμικών. Θα πρέπει να εξετασθεί και το κατά πόσο μπορεί να γίνει και μια λειτουργική ενοποίηση των λογισμικών που υπάρχουν σε έναν Δήμο. Για το σκοπό αυτό δεν προτείνονται ένα λογισμικό ανοιχτού κώδικα για κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες αλλά προτείνονται τα παρακάτω 5 λογισμικά που θα ενοποιήσουν και ορισμένες λειτουργίες ενός Δήμου. Ο Πίνακας 4 παρουσιάζει τις κατηγορίες λογισμικών που προτείνεται να αντικατασταθούν σε αυτό το σενάριο καθώς και το αντίστοιχο Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοιχτού κώδικα.

Πίνακας 4: Σενάριο 1

Α/Α Λογισμικό ΕΛ/ΛΑΚ
Εφαρμογή Γραφείου OPEN OFFICE
Λειτουργικό Σύστημα LINUX
Πρωτόκολλο Scriptum
Διαχείριση Εγγράφων
Δημοτολόγιο ER5 ή ADempiere
Μητρώο Αρρένων
Ληξιαρχείο
Ύδρευση
Άρδευση
Μισθοδοσία OrangeHRM
Διαχείριση Προσωπικού

Σενάριο 2 – Βασική Αλλαγή

Στο δεύτερο σενάριο, θα εξετασθεί η δυνατότητα αλλαγής βασικών λογισμικών στην καθημερινή λειτουργία ενός Δήμο. Συγκεκριμένα προτείνεται, τουλάχιστον σε πρώτο στάδιο να παραμείνει σαν λειτουργικό σύστημα αυτό της Microsoft αλλά να αντικατασταθούν τα υπόλοιπα όπως παραπάνω. Τα λογισμικά που προτείνονται έχουν την δυνατότητα εγκατάστασης και λειτουργίας και σε λειτουργικό σύστημα Linux αλλά και σε Windows.

Ο Πίνακας 5 παρουσιάζει τις κατηγορίες λογισμικών που προτείνεται να αντικατασταθούν σε αυτό το σενάριο καθώς και το αντίστοιχο Ελεύθερο Λογισμικό / Λογισμικό Ανοιχτού κώδικα.

Πίνακας 5: Σενάριο 2

Α/Α Λογισμικό ΕΛ/ΛΑΚ
Εφαρμογή Γραφείου OPEN OFFICE
Πρωτόκολλο ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΕΛΛΑΚ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΑ Unified IT services
Διαχείριση Εγγράφων
Δημοτολόγιο ER5 ή ADempiere
Μητρώο Αρρένων
Ληξιαρχείο
Ύδρευση
Άρδευση
Μισθοδοσία OrangeHRM
Διαχείριση Προσωπικού

Σενάριο 3 – Ελάχιστη Αλλαγή

Στο τελευταίο σενάριο, που αποτελεί και το πλέον επιτεύξιμο, θα εξετασθεί η δυνατότητα αλλαγής μόνο της εφαρμογής γραφείου αλλά και του ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου μόλις ολοκληρωθεί η ανάπτυξη του.

4.2.2 Προσδιορισμός Χρηματοοικονομικών Στοιχείων

Για την ανάλυση της βιωσιμότητας και των τριών εγχειρημάτων θα χρησιμοποιηθούν κατά την ανάλυση κόστους – οφέλους οι δείκτες

  • Καθαρά Παρούσα Αξία
  • Εσωτερικό Ποσοστό Απόδοσης
  • Δείκτης Αποδοτικότητας

Η μέθοδος της Καθαράς Παρούσας Αξία συνίσταται στον υπολογισμό της παρούσης αξίας όλων των μελλοντικών εισροών μετρητών, ο οποίος γίνεται με επιτόκιο το κόστος του κεφαλαίου, και στην αφαίρεση, από την παρούσα αξία των μελλοντικών εισροών μετρητών, του ποσού της επενδύσεως που απαιτείτε σήμερα.

Ως Εσωτερικό Ποσοστό Απόδοσης ορίζεται το ποσοστό εκείνο το οποίο εξισώνει την παρούσα αξία της αναμενόμενης καθαρής εισροής μετρητών με την παρούσα αξία της εκροής μετρητών ή αν το διατυπώσουμε εναλλακτικά το ποσοστό εκείνο που καθιστά την Καθαρά Παρούσα Αξία ίση με το μηδέν.

Η μέθοδος του δείκτη αποδοτικότητας χρησιμοποιείται κυρίως για να συγκρίνουμε πολλές επενδύσεις που συνήθως είναι αμοιβαίως αποκλειόμενα και πρέπει να εκλέξουμε το αποδοτικότερο.

Η λογική στην οποία βασίζεται η οικονομική ανάλυση είναι ότι οι εισροές του έργου πρέπει να αποτιμώνται με βάση το κόστος ευκαιρίας τους και οι εκροές με βάση την προθυμία των καταναλωτών να πληρώσουν. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το κόστος ευκαιρίας δεν αντιστοιχεί υποχρεωτικά στο τρέχον χρηματοοικονομικό κόστος.

Ομοίως, η προθυμία για πληρωμή δεν προκύπτει πάντα ορθώς από τις τρέχουσες αγοραίες τιμές, οι οποίες μπορεί να είναι στρεβλωμένες ή ακόμη και να μην υπάρχουν. Η οικονομική ανάλυση πραγματοποιείται από την οπτική γωνία της κοινωνίας. Οι ταμειακές ροές της χρηματοοικονομικής ανάλυσης θεωρούνται το σημείο αφετηρίας της οικονομικής ανάλυσης.

Λόγω όμως του γεγονότος ότι δεν μπορούν πάντα να ποσοτικοποιηθούν και να αποτιμηθούν όλες οι κοινωνικοοικονομικές συνέπειες, εκτός από την εκτίμηση των δεικτών απόδοσης, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη το κόστος και τα οφέλη που δεν είναι εκφρασμένα σε χρηματικά ισοδύναμα, ιδίως σε σχέση με τα ακόλουθα θέματα:

  • αντίκτυπος στην απασχόληση,
  • περιβαλλοντική προστασία,
  • κοινωνική ισότητα
  • ισότητα των ευκαιριών.

Τα θέματα αυτά θα αναλυθούν στην ποιοτική αποτίμηση των αποτελεσμάτων της παρούσας μελέτης εργασίας.

4.3 Ανάλυση Κόστους – Οφέλους

Η Ανάλυση Κόστους-Οφέλους (Cost-Benefit Analysis – CBA) είναι ένα εργαλείο/ μία τεχνική οικονομικής εκτίμησης που χρησιμοποιείται για τη σύγκριση των αναμενόμενων οφελών από προτεινόμενες επενδύσεις / Έργα, με τα σχετικά μεγέθη κόστους, ώστε να βοηθούνται οι χρήστες στον προσδιορισμό της εναλλακτικής λύσης με το μέγιστο καθαρό όφελος (οφέλη μείον κόστος). Όσο περισσότερο τα οφέλη υπερβαίνουν το κόστος, τόσο περισσότερο θα ωφεληθούν οι τελικοί χρήστες (η κοινωνία) από τη δραστηριότητα του Έργου ή από τη σχετική απόφαση πολιτικής.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, όπου αυτό είναι δυνατόν, η Ανάλυση Κόστους-Οφέλους θα πρέπει να πραγματοποιείται από εθνική σκοπιά και όχι από κρατική ή υπηρεσιακή σκοπιά. Η προσέγγιση αυτή ορίζεται συχνά ως «οικονομική Ανάλυση Κόστους-Οφέλους» (Economic CBA) και προτιμάται καθώς οι ενέργειες ενός επιμέρους φορέα είναι δυνατόν να επιβάλλουν κόστη ή οφέλη σε μεμονωμένα άτομα ή στην Ελλάδα ως σύνολο. Με άλλα λόγια, η οικονομική Ανάλυση Κόστους-Οφέλους επιδιώκει να καταγράψει όλα τα οφέλη και τα μεγέθη κόστους, ανεξάρτητα από το ποιος επηρεάζεται από αυτά. Βέβαια, στην περίπτωση επενδύσεων ή έργων όπου το κόστος και τα οφέλη περιορίζονται ως προς τις επιπτώσεις τους σε μία μόνον υπηρεσία ή σε ένα μόνον τμήμα (π.χ. αλλαγή απλά του ηλεκτρονικού πρωτοκόλλου μεμονωμένα σε έναν Δήμο), θα πρέπει να χρησιμοποιείται «χρηματοοικονομική Ανάλυση Κόστους-Οφέλους» (Financial CBA), δηλαδή να εξετάζονται τα οφέλη και το κόστος για τον επιμέρους φορέα.

Τα σημαντικότερα μέρη της Ανάλυσης Κόστους-Οφέλους είναι τα εξής:

  • Προσδιορισμός όλων των σχετικών μεγεθών κόστους και των οφελών μίας δεδομένης επένδυσης /πρότασης /επιλογής.
  • Εκτίμηση όλων των σχετικών μεγεθών κόστους και των οφελών μίας δεδομένης επένδυσης/ πρότασης/ επιλογής (απόδοση χρηματικών αξιών).
  • Καθορισμός της διάρκειας ζωής της επένδυσης / του Έργου
  • Κατάρτιση των ταμειακών ροών για την περίοδο ανάλυσης
  • Αναγωγή των ταμειακών ροών σε παρούσες αξίες
  • Υπολογισμός της Καθαρής Παρούσας Αξίας (Net Present Value – NPV).
  • Αξιολόγηση εναλλακτικών επιλογών και εκλογή της προτιμώμενης επιλογής

4.3.1 Σενάριο 1

Κόστος Λογισμικού

Υπολογίζουμε το κόστος που αφορά το λογισμικό που σχεδιάζεται να εισαχθεί σε έναν Δήμο. Οι κατηγορίες του κόστους χωρίζονται στις παρακάτω τρεις:

  • Κόστος Προμήθειας
  • Κόστος Εγκατάστασης και Παραμετροποίησης
  • Κόστος Συντήρησης

Ο Πίνακας 6 παρουσιάζει το κόστος των 5 λογισμικών ανά κατηγορία, όπως αναφέρθηκαν προηγουμένως.

Πίνακας 6: Κόστος Λογισμικού – Σενάριο 1

ΤΙΤΛΟΣ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ – ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ
OpenOffice 0 2.000 0 2.000
UIT Services 0 12.000 5.000 17.000
Linux 0 11.000 5.000 16.000
ERP 0 15.000 5.000 20.000
OrangeHRM 0 15.000 5.000 20.000
ΣΥΝΟΛΟ 0 55.000 20.000 75.000

Αποσβέσεις

Ο Πίνακας 7 παρουσιάζει τις αποσβέσεις των 5 λογισμικών σε διάστημα τεσσάρων ετών.

Πίνακας 7: Αποσβέσεις – Σενάριο 1

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΞΙΑ ΠΡΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗ 1ο έτος 2ο ετος 3ο έτος 4ο έτος
ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ
Open Office 0 0 0 0 0
UIT Services 0 0 0 0 0
Linux 0 0 0 0 0
ERP 0 0 0 0 0
OrangeHRM 0 0 0 0 0
ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ
Open Office 2.000 500 500 500 500
UIT Services 12.000 3.000 3.000 3.000 3.000
Linux 11.000 2.750 2.750 2.750 2.750
ERP 15.000 3.750 3.750 3.750 3.750
OrangeHRM 15.000 3.750 3.750 3.750 3.750
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ
Open Office 0 0 0 0 0
UIT Services 5.000 1.250 1.250 1.250 1.250
Linux 5.000 1.250 1.250 1.250 1.250
ERP 5.000 1.250 1.250 1.250 1.250
OrangeHRM 5.000 1.250 1.250 1.250 1.250
ΣΥΝΟΛΟ 75.000 18.750 18.750 18.750 18.750

Προϋπολογισμός

Ο Πίνακας 8 παρουσιάζει τον συνολικό προϋπολογισμό για το συγκεκριμένο σενάριο και περιλαμβάνει επιπλέον ένα κόστος για τον εξοπλισμό, που είναι πιθανό να χρειαστεί να αλλαχθεί και για τα απρόβλεπτα της επένδυσης (π.χ. καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών). Το κόστος του εξοπλισμού υπολογίζεται σε 10% της ωφέλειας που θα αποκομίσει ο φορέας ενώ τα απρόβλεπτα σε 15% του προϋπολογισμού του έργου.

Πίνακας 8: Προϋπολογισμός – Σενάριο 1

ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ
ΕΤΗ ΣΥΝΟΛΟ 2011 2012
ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ 0 0 0
ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 55.000 16.500 38.500
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 20.000 6.000 14.000
ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ 13.600 4.080 9.520
ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ 11.250 3.375 7.875
ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 99.850 29.955 69.895

Στην Εικόνα 1 παρουσιάζεται οπτικά ο προϋπολογισμός του έργου ανά κατηγορία δαπάνης.


Εικόνα 1: Διάγραμμα Προϋπολογισμού – Σενάριο 1

Συνολικά Έξοδα

Ο Πίνακας 9 παρουσιάζει τα συνολικά έξοδα που προκύπτουν για το συγκεκριμένο σενάριο υπολογίζοντας τα Διοικητικά Έξοδα, τα Μεταβλητά Λειτουργικά Έξοδα και τα απρόβλεπτα έξοδα που μπορεί να παρουσιαστούν κατά την λειτουργία των λογισμικών.

Πίνακας 9: Συνολικά Έξοδα – Σενάριο 1

ΕΤΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΜΕΤΑΒΛΗΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΕΧΟΜ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ
2011 0 11.250 16.875 28.125 1.406 29.531
2012 0 11.813 17.719 29.531 1.477 31.008
2013 0 12.403 18.605 31.008 1.550 32.558
2014 0 13.023 19.535 32.558 1.628 34.186
2015 0 13.674 20.512 34.186 1.709 35.895
2016 0 14.358 21.537 35.895 1.795 37.690
2017 0 15.076 22.614 37.690 1.885 39.575
2018 0 15.830 23.745 39.575 1.979 41.553
2019 0 16.621 24.932 41.553 2.078 43.631
2020 0 17.452 26.179 43.631 2.182 45.813
2021 0 18.325 27.488 45.813 2.291 48.103
2022 0 19.241 28.862 48.103 2.405 50.508
2023 0 20.203 30.305 50.508 2.525 53.034
2024 0 21.214 31.820 53.034 2.652 55.686
2025 0 22.274 33.411 55.686 2.784 58.470
2026 0 23.388 35.082 58.470 2.923 61.393
2027 0 24.557 36.836 61.393 3.070 64.463
2028 0 25.785 38.678 64.463 3.223 67.686
2029 0 27.074 40.612 67.686 3.384 71.070
2030 0 28.428 42.642 71.070 3.554 74.624


Ωφέλεια

Ο Πίνακας 10 παρουσιάζει τις εισροές που υπολογίζονται από την υλοποίηση της αλλαγής των λογισμικών και αποτελούν στην ουσία την μείωση της δαπάνης για λογισμικά ενός Δήμου.

Πίνακας 10: Εισροές – Σενάριο 1

ΕΤΗ ΚΟΣΤΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΟΥ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Κ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ
2011 103.500,00 32.500,00 136.000,00
2012 0,00 34.125,00 34.125,00
2013 0 35.831,25 35.831,25
2014 36225 37.622,81 73.847,81
2015 0 39.503,95 39.503,95
2016 0 41.479,15 41.479,15
2017 38036 43.553,11 81.589,36
2018 0 45.730,76 45.730,76
2019 0 48.017,30 48.017,30
2020 39938 50.418,17 90.356,23
2021 0 52.939,08 52.939,08
2022 0 55.586,03 55.586,03
2023 41935 58.365,33 100.300,30
2024 0 61.283,60 61.283,60
2025 0 64.347,78 64.347,78
2026 44032 67.565,17 111.596,88
2027 0 70.943,42 70.943,42
2028 0 74.490,60 74.490,60
2029 46233 78.215,13 124.448,42
2030 0 82.125,88 82.125,88
ΣΥΝΟΛΟ 349.899 1.074.644 1.424.542,80

Αποτελέσματα Χρήσης

Στηνσυνέχειαθαπάρουμετααποτελέσματαχρήσηςγιατηνεπένδυσηταοποίαέχουνυπολογιστείσεέναχρονικόδιάστημαείκοσιετών.Ο Πίνακας 11 παρουσιάζειτααποτελέσματαχρήσηςδίνονταςκαιτοετήσιομέσοπεριθώριοκέρδουςκαθώςκαιτομέσοπεριθώριοκέρδουςτηςεικοσαετίας.

Πίνακας 11: Αποτελέσματα Χρήσης – Σενάριο 1

ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΝ
ΕΤΟΣ 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030
ΣΥΝΟΛΟ ΩΦΕΛΕΙΑΣ 136.000 34.125 35.831 73.848 39.504 41.479 81.589 45.731 48.017 90.356 52.939 55.586 100.300 61.284 64.348 111.597 70.943 74.491 124.448 82.126
Μείον : Κόστος πωληθέντων 18.281 19.195 20.155 21.163 22.221 23.332 24.499 25.724 27.010 28.360 29.778 31.267 32.830 34.472 36.196 38.005 39.906 41.901 43.996 46.196
ΜΙΚΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ 117.719 14.930 15.676 52.685 17.283 18.147 57.091 20.007 21.008 61.996 23.161 24.319 67.470 26.812 28.152 73.591 31.038 32.590 80.452 35.930
Μείον : Εξοδα Διοίκησης 11.250 11.813 12.403 13.023 13.674 14.358 15.076 15.830 16.621 17.452 18.325 19.241 20.203 21.214 22.274 23.388 24.557 25.785 27.074 28.428
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 106.469 3.117 3.273 39.662 3.609 3.789 42.015 4.177 4.386 44.544 4.836 5.078 47.266 5.598 5.878 50.204 6.480 6.804 53.378 7.502
Μείον : Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Επένδυσης 29.955 69.895 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟ ΑΠΟΣΒΕΣΕΩΝ & ΦΟΡΩΝ 76.514 -66.778 3.273 39.662 3.609 3.789 42.015 4.177 4.386 44.544 4.836 5.078 47.266 5.598 5.878 50.204 6.480 6.804 53.378 7.502
Μείον : Αποσβέσεις (συνολικές) 18.750 18.750 18.750 18.750 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 57.764 -85.528 -15.477 20.912 3.609 3.789 42.015 4.177 4.386 44.544 4.836 5.078 47.266 5.598 5.878 50.204 6.480 6.804 53.378 7.502
ΜΕΣΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΚΕΡΔΟΥΣ 57.764 -85.528 -15.477 20.912 3.609 3.789 42.015 4.177 4.386 44.544 4.836 5.078 47.266 5.598 5.878 50.204 6.480 6.804 53.378 7.502
ΜΕΣΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΚΕΡΔΟΥΣ ΕΙΚΟΣΑΕΤΙΑΣ 3,5%

Καθαρά Παρούσα Αξία

Για τον υπολογισμό της Καθαράς Παρούσας Αξίας θα υπολογίσουμε στην αρχή την καθαρή εισροή μετρητών της επένδυσης του σεναρίου 1 και στην συνέχεια θα βρούμε την Καθαρά Παρούσα Αξία αυτής με κόστος κεφαλαίου 10% το οποίο αποτελεί και το ελάχιστο όριο ποσοστού αποδόσεως.

Ο Πίνακας 12 παρουσιάζειτονυπολογισμότηςκαθαρήςωφέλειαςαπότονοποίοπροκύπτεικαιηπαρούσααξίαεισροώνπουυπολογίζειο Πίνακας 13.

Πίνακας 12:Καθαρή Ωφέλεια – Σενάριο 1

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΗ ΩΦΕΛΕΙΑ
2011 57764 18750 76514
2012 -85528 18750 -66778
2013 -15477 18750 3273
2014 20912 18750 39662
2015 3609 0 3609
2016 3789 0 3789
2017 42015 0 42015
2018 4177 0 4177
2019 4386 0 4386
2020 44544 0 44544
2021 4836 0 4836
2022 5078 0 5078
2023 47266 0 47266
2024 5598 0 5598
2025 5878 0 5878
2026 50204 0 50204
2027 6480 0 6480
2028 6804 0 6804
2029 53378 0 53378
2030 7502 0 7502
ΣΥΝΟΛΟ 273214 75000 348214

Πίνακας 13: Παρούσα Αξία Εισροών . – Σενάριο 1

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΗ ΕΙΣΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΕΙΣΡΟΩΝ
2011 76514 0,909091 69558
2012 -66778 0,826446 -55188
2013 3273 0,751315 2459
2014 39662 0,683013 27089
2015 3609 0,620921 2241
2016 3789 0,564474 2139
2017 42015 0,513158 21560
2018 4177 0,466507 1949
2019 4386 0,424098 1860
2020 44544 0,385543 17173
2021 4836 0,350494 1695
2022 5078 0,318631 1618
2023 47266 0,289684 13692
2024 5598 0,263331 1474
2025 5878 0,239392 1407
2026 50204 0,217629 10926
2027 6480 0,197845 1282
2028 6804 0,179859 1224
2029 53378 0,163508 8728
2030 7502 0,148644 1115
ΣΥΝΟΛΟ 348214 134001

Η καθαρά παρούσα αξία υπολογίζεται σε 34.151,08 € και προκύπτει αφαιρώντας το κόστος της επένδυσης από την παρούσα αξία των εισροών που έχουμε υπολογίσει.

Εσωτερικό Ποσοστό Απόδοσης

ΓιαακόμακαλύτερητεκμηρίωσηπαραθέτουμετονυπολογισμότουΕσωτερικούΠοσοστούΑπόδοσης(Ε.Π.Α.).Ο Πίνακας 14 παρουσιάζειτοΕ.Π.Α.γιακόστοςκεφαλαίου10%.

Πίνακας 14: Ε.Π.Α. – Σενάριο 1

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΗ ΕΙΣΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΕΙΣΡΟΩΝ
2010 -99850 1 -99850
2011 76514 0,917431 70196
2012 -66778 0,84168 -56206
2013 3273 0,772183 2527
2014 39662 0,708425 28097
2015 3609 0,649931 2345
2016 3789 0,596267 2259
2017 42015 0,547034 22983
2018 4177 0,501866 2096
2019 4386 0,460428 2020
2020 44544 0,422411 18816
2021 4836 0,387533 1874
2022 5078 0,355535 1805
2023 47266 0,326179 15417
2024 5598 0,299246 1675
2025 5878 0,274538 1614
2026 50204 0,25187 12645
2027 6480 0,231073 1497
2028 6804 0,211994 1442
2029 53378 0,19449 10381
2030 7502 0,178431 1339
ΣΥΝΟΛΟ 348214 44975

ΑπότονπαραπάνωπίνακακαιμετηνχρήστηυπολογιστικώνφύλωνκαταλήγουμεστοσυμπέρασμαότιτοΕσωτερικόΠοσοστόΑπόδοσης(IRR)ισούταιμε14%.

Δείκτης Αποδοτικότητας

Ο Πίνακας 15 παρουσιάζειτονΔείκτηΑποδοτικότηταςτηςεπένδυσηςγιακόστοςκεφαλαίου10%.

Πίνακας 15: Δείκτης Αποδοτικότητας – Σενάριο 1

Δείκτης Αποδοτικότητας (10 %)
ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ 134.001,08 €
ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 99.850,00 €
ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 1,34

4.3.2 Σενάριο 2

Ο Πίνακας 16 παρουσιάζει το κόστος των 4 λογισμικών ανά κατηγορία, όπως αναφέρθηκαν προηγουμένως.

Πίνακας 16: Κόστος Λογισμικού – Σενάριο 2

ΤΙΤΛΟΣ
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ		 ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ
Open Office 0 2.000 0 2.000
UIT Services 0 12.000 5.000 17.000
ERP 0 15.000 5.000 20.000
OrangeHRM 0 15.000 5.000 20.000
ΣΥΝΟΛΟ 0 44.000 15.000 59.000

Αποσβέσεις

Ο Πίνακας 17 παρουσιάζει τις αποσβέσεις των 4 λογισμικών σε διάστημα τεσσάρων ετών.

Πίνακας 17: Αποσβέσεις – Σενάριο 2

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΞΙΑ ΠΡΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗ 1ο έτος 2ο ετος 3ο έτος 4ο έτος
ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ
Open Office 0 0 0 0 0
UIT Services 0 0 0 0 0
ERP 0 0 0 0 0
OrangeHRM 0 0 0 0 0
ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ
Open Office 2.000 500 500 500 500
UIT Services 12.000 3.000 3.000 3.000 3.000
ERP 15.000 3.750 3.750 3.750 3.750
OrangeHRM 15.000 3.750 3.750 3.750 3.750
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ
Open Office 0 0 0 0 0
UIT Services 5.000 1.250 1.250 1.250 1.250
ERP 5.000 1.250 1.250 1.250 1.250
OrangeHRM 5.000 1.250 1.250 1.250 1.250
ΣΥΝΟΛΟ 59.000 14.750 14.750 14.750 14.750

Προϋπολογισμός

Ο Πίνακας 18 παρουσιάζει τον συνολικό προϋπολογισμό για το συγκεκριμένο σενάριο και περιλαμβάνει επιπλέον ένα κόστος για τον εξοπλισμό, που είναι πιθανό να χρειαστεί να αλλαχθεί και για τα απρόβλεπτα της επένδυσης (π.χ. καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών). Το κόστος του εξοπλισμού υπολογίζεται σε 10% της ωφέλειας που θα αποκομίσει ο φορέας ενώ τα απρόβλεπτα σε 15% του προϋπολογισμού του έργου.

Πίνακας 18: Προϋπολογισμός – Σενάριο 2

ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ
ΕΤΗ ΣΥΝΟΛΟ 2011 2012
ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ 0 0 0
ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 44.000 13.200 30.800
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 15.000 4.500 10.500
Εξοπλισμός 12.700 3.810 8.890
Απρόβλεπτα 8.850 2.655 6.195
ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 80.550 24.165 56.385


Εικόνα 2: Διάγραμμα Προϋπολογισμού – Σενάριο 2

Συνολικά Έξοδα

Ο Πίνακας 19 παρουσιάζει τα συνολικά έξοδα που προκύπτουν για το συγκεκριμένο σενάριο υπολογίζοντας τα Διοικητικά Έξοδα, τα Μεταβλητά Λειτουργικά Έξοδα και τα απρόβλεπτα έξοδα που μπορεί να παρουσιαστούν κατά την λειτουργία των λογισμικών.

Πίνακας 19: Συνολικά Έξοδα – Σενάριο 2

ΕΤΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΜΕΤΑΒΛΗΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΕΧΟΜ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ
2011 0 8.850 13.275 22.125 1.106 23.231
2012 0 9.293 13.939 23.231 1.162 24.393
2013 0 9.757 14.636 24.393 1.220 25.612
2014 0 10.245 15.367 25.612 1.281 26.893
2015 0 10.757 16.136 26.893 1.345 28.238
2016 0 11.295 16.943 28.238 1.412 29.650
2017 0 11.860 17.790 29.650 1.482 31.132
2018 0 12.453 18.679 31.132 1.557 32.689
2019 0 13.075 19.613 32.689 1.634 34.323
2020 0 13.729 20.594 34.323 1.716 36.039
2021 0 14.416 21.624 36.039 1.802 37.841
2022 0 15.137 22.705 37.841 1.892 39.733
2023 0 15.893 23.840 39.733 1.987 41.720
2024 0 16.688 25.032 41.720 2.086 43.806
2025 0 17.522 26.284 43.806 2.190 45.996
2026 0 18.399 27.598 45.996 2.300 48.296
2027 0 19.318 28.978 48.296 2.415 50.711
2028 0 20.284 30.427 50.711 2.536 53.246
2029 0 21.299 31.948 53.246 2.662 55.909
2030 0 22.364 33.545 55.909 2.795 58.704

Ωφέλεια

Ο Πίνακας 20 παρουσιάζει τις εισροές που υπολογίζονται από την υλοποίηση της αλλαγής των λογισμικών και αποτελούν στην ουσία την μείωση της δαπάνης για λογισμικά ενός Δήμου.

Πίνακας 20: Εισροές – Σενάριο 2

ΕΤΗ ΚΟΣΤΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΟΥ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Κ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ
2011 98.500,00 28.500,00 127.000,00
2012 0,00 29.925,00 29.925,00
2013 0 31.421,25 31.421,25
2014 34475 32.992,31 67.467,31
2015 0 34.641,93 34.641,93
2016 0 36.374,02 36.374,02
2017 36199 38.192,73 74.391,48
2018 0 40.102,36 40.102,36
2019 0 42.107,48 42.107,48
2020 38009 44.212,85 82.221,54
2021 0 46.423,50 46.423,50
2022 0 48.744,67 48.744,67
2023 39909 51.181,91 91.091,03
2024 0 53.741,00 53.741,00
2025 0 56.428,05 56.428,05
2026 41905 59.249,45 101.154,03
2027 0 62.211,93 62.211,93
2028 0 65.322,52 65.322,52
2029 44000 68.588,65 112.588,46
2030 0 72.018,08 72.018,08
ΣΥΝΟΛΟ 332.996 942.380 1.275.375,64

Αποτελέσματα Χρήσης

Στηνσυνέχειαθαπάρουμετααποτελέσματαχρήσηςγιατηνεπένδυσηταοποίαέχουνυπολογιστείσεέναχρονικόδιάστημαείκοσιετών.Ο Πίνακας 21 παρουσιάζειτααποτελέσματαχρήσηςδίνονταςκαιτοετήσιομέσοπεριθώριοκέρδουςκαθώςκαιτομέσοπεριθώριοκέρδουςτηςεικοσαετίας.

Πίνακας 21: Αποτελέσματα Χρήσης – Σενάριο 2

Καθαρά Παρούσα Αξία

Για τον υπολογισμό της Καθαράς Παρούσας Αξίας θα υπολογίσουμε στην αρχή την καθαρή εισροή μετρητών της επένδυσης του σεναρίου 2 και στην συνέχεια θα βρούμε την Καθαρά Παρούσα Αξία αυτής με κόστος κεφαλαίου 10% το οποίο αποτελεί και το ελάχιστο όριο ποσοστού αποδόσεως.

Ο Πίνακας 22 παρουσιάζειτονυπολογισμότηςκαθαρήςωφέλειαςαπότονοποίοπροκύπτεικαιηπαρούσααξίαεισροώνπουυπολογίζειο Πίνακας 23 .

Πίνακας 22:Καθαρή Ωφέλεια – Σενάριο 2

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΗ ΕΙΣΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ
2011 64854 14750 79604
2012 -65603 14750 -50853
2013 -8941 14750 5809
2014 25824 14750 40574
2015 6404 6404
2016 6724 6724
2017 43259 43259
2018 7414 7414
2019 7784 7784
2020 46182 46182
2021 8582 8582
2022 9011 0 9011
2023 49371 0 49371
2024 9935 0 9935
2025 10432 0 10432
2026 52858 0 52858
2027 11501 0 11501
2028 12076 0 12076
2029 56680 0 56680
2030 13314 0 13314
ΣΥΝΟΛΟ 367662 59000 426662

Πίνακας 23: Παρούσα Αξία Εισροών – Σενάριο 2

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΗ ΕΙΣΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΕΙΣΡΟΩΝ
2011 79604 0,909091 72367
2012 -50853 0,826446 -42027
2013 5809 0,751315 4364
2014 40574 0,683013 27713
2015 6404 0,620921 3977
2016 6724 0,564474 3796
2017 43259 0,513158 22199
2018 7414 0,466507 3459
2019 7784 0,424098 3301
2020 46182 0,385543 17805
2021 8582 0,350494 3008
2022 9011 0,318631 2871
2023 49371 0,289684 14302
2024 9935 0,263331 2616
2025 10432 0,239392 2497
2026 52858 0,217629 11503
2027 11501 0,197845 2275
2028 12076 0,179859 2172
2029 56680 0,163508 9268
2030 13314 0,148644 1979
ΣΥΝΟΛΟ 426662 169445

Η καθαρά παρούσα αξία υπολογίζεται σε 88.895,39 € και προκύπτει αφαιρώντας το κόστος της επένδυσης από την παρούσα αξία των εισροών που έχουμε υπολογίσει.

Εσωτερικό Ποσοστό Απόδοσης

ΓιαακόμακαλύτερητεκμηρίωσηπαραθέτουμετονυπολογισμότουΕσωτερικούΠοσοστούΑπόδοσης(Ε.Π.Α.).Ο Πίνακας 24 παρουσιάζειτοΕ.Π.Α.γιακόστοςκεφαλαίου10%.

Πίνακας 24: Ε.Π.Α. – Σενάριο 2

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΗ ΕΙΣΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΕΙΣΡΟΩΝ
2010 -80550 1 -80550
2011 79604 0,917431 73031
2012 -50853 0,84168 -42802
2013 5809 0,772183 4485
2014 40574 0,708425 28744
2015 6404 0,649931 4162
2016 6724 0,596267 4010
2017 43259 0,547034 23664
2018 7414 0,501866 3721
2019 7784 0,460428 3584
2020 46182 0,422411 19508
2021 8582 0,387533 3326
2022 9011 0,355535 3204
2023 49371 0,326179 16104
2024 9935 0,299246 2973
2025 10432 0,274538 2864
2026 52858 0,25187 13313
2027 11501 0,231073 2658
2028 12076 0,211994 2560
2029 56680 0,19449 11024
2030 13314 0,178431 2376
ΣΥΝΟΛΟ 426662 101958

ΑπότονπαραπάνωπίνακακαιμετηνχρήστηυπολογιστικώνφύλωνκαταλήγουμεστοσυμπέρασμαότιτοΕσωτερικόΠοσοστόΑπόδοσης(IRR)ισούταιμε24%.

Δείκτης Αποδοτικότητας

Ο Πίνακας 25 παρουσιάζειτονΔείκτηΑποδοτικότηταςτηςεπένδυσηςγιακόστοςκεφαλαίου10%.

Πίνακας 25: Δείκτης Αποδοτικότητας – Σενάριο 2

ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΕΝΑΡΙΟ 1 ΣΕΝΑΡΙΟ 2
ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ 134.001,08 € 169445,39 €
ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 99.850,00 € 80.550,00 €
ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 1,34 2,10

Παρουσιάζεται ο Δείκτης Αποδοτικότητας του σεναρίου 2 αλλά και του 1 για μεγαλύτερη ευκολία σύγκρισης του αριθμοδείκτη.

4.3.3 Σενάριο 3

Ο παρουσιάζει το κόστος των 2 λογισμικών ανά κατηγορία, όπως αναφέρθηκαν προηγουμένως.

Πίνακας 26: Κόστος Λογισμικού – Σενάριο 3

ΤΙΤΛΟΣ
ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ		 ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ
Open Office 0 2.000 0 2.000
UIT Services 0 12.000 5.000 17.000
ΣΥΝΟΛΟ 0 14.000 5.000 19.000

Αποσβέσεις

Ο Πίνακας 27 παρουσιάζει τις αποσβέσεις των 5 λογισμικών σε διάστημα δέκα ετών.

Πίνακας 27: Αποσβέσεις – Σενάριο 3

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΞΙΑ ΠΡΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΗ 1ο έτος 2ο ετος 3ο έτος 4ο έτος
ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ
Open Office 0 0 0 0 0
UIT Services 0 0 0 0 0
ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗΣ
Open Office 2.000 500 500 500 500
UIT Services 12.000 3.000 3.000 3.000 3.000
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ
Open Office 0 0 0 0 0
UIT Services 5.000 1.250 1.250 1.250 1.250
ΣΥΝΟΛΟ 19.000 4.750 4.750 4.750 4.750

Προϋπολογισμός

Ο παρουσιάζει τον συνολικό προϋπολογισμό για το συγκεκριμένο σενάριο και περιλαμβάνει επιπλέον ένα κόστος για τον εξοπλισμό, που είναι πιθανό να χρειαστεί να αλλαχθεί και για τα απρόβλεπτα της επένδυσης (π.χ. καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών). Το κόστος του εξοπλισμού υπολογίζεται σε 10% της ωφέλειας που θα αποκομίσει ο φορέας ενώ τα απρόβλεπτα σε 15% του προϋπολογισμού του έργου.

Πίνακας 28: Προϋπολογισμός – Σενάριο 3

ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΥ
ΕΤΗ ΣΥΝΟΛΟ 2011 2012
ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ 0 0 0
ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ 14.000 4.200 9.800
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ 5.000 1.500 3.500
Εξοπλισμός 2.850 855 1.995
Απρόβλεπτα 2.850 855 1.995
ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 24.700 7.410 17.290


Εικόνα 3: Διάγραμμα Προϋπολογισμού – Σενάριο 3

Συνολικά Έξοδα

Ο Πίνακας 29 παρουσιάζει τα συνολικά έξοδα που προκύπτουν για το συγκεκριμένο σενάριο υπολογίζοντας τα Διοικητικά Έξοδα, τα Μεταβλητά Λειτουργικά Έξοδα και τα απρόβλεπτα έξοδα που μπορεί να παρουσιαστούν κατά την λειτουργία των λογισμικών.

Πίνακας 29: Συνολικά Έξοδα – Σενάριο 3

ΕΤΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΕΞΟΔΑ ΜΕΤΑΒΛΗΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΕΧΟΜ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ
2011 0 2.850 4.275 7.125 356 7.481
2012 0 2.993 4.489 7.481 374 7.855
2013 0 3.142 4.713 7.855 393 8.248
2014 0 3.299 4.949 8.248 412 8.660
2015 0 3.464 5.196 8.660 433 9.094
2016 0 3.637 5.456 9.094 455 9.548
2017 0 3.819 5.729 9.548 477 10.026
2018 0 4.010 6.015 10.026 501 10.527
2019 0 4.211 6.316 10.527 526 11.053
2020 0 4.421 6.632 11.053 553 11.606
2021 0 4.642 6.964 11.606 580 12.186
2022 0 4.874 7.312 12.186 609 12.795
2023 0 5.118 7.677 12.795 640 13.435
2024 0 5.374 8.061 13.435 672 14.107
2025 0 5.643 8.464 14.107 705 14.812
2026 0 5.925 8.887 14.812 741 15.553
2027 0 6.221 9.332 15.553 778 16.331
2028 0 6.532 9.798 16.331 817 17.147
2029 0 6.859 10.288 17.147 857 18.005
2030 0 7.202 10.803 18.005 900 18.905

Ωφέλεια

Ο Πίνακας 30 παρουσιάζει τις εισροές που υπολογίζονται από την υλοποίηση της αλλαγής των λογισμικών και αποτελούν στην ουσία την μείωση της δαπάνης για λογισμικά ενός Δήμου.

Πίνακας 30: Εισροές – Σενάριο 3

ΕΤΗ ΚΟΣΤΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΟΥ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Κ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ
2011 18.500,00 10.000,00 28.500,00
2012 0,00 10.500,00 10.500,00
2013 0 11.025,00 11.025,00
2014 6475 11.576,25 18.051,25
2015 0 12.155,06 12.155,06
2016 0 12.762,82 12.762,82
2017 6799 13.400,96 20.199,71
2018 0 14.071,00 14.071,00
2019 0 14.774,55 14.774,55
2020 7139 15.513,28 22.651,97
2021 0 16.288,95 16.288,95
2022 0 17.103,39 17.103,39
2023 7496 17.958,56 25.454,19
2024 0 18.856,49 18.856,49
2025 0 19.799,32 19.799,32
2026 7870 20.789,28 28.659,68
2027 0 21.828,75 21.828,75
2028 0 22.920,18 22.920,18
2029 8264 24.066,19 32.330,12
2030 0 25.269,50 25.269,50
ΣΥΝΟΛΟ 62542 330660 393.201,93

Αποτελέσματα Χρήσης

Στηνσυνέχειαθαπάρουμετααποτελέσματαχρήσηςγιατηνεπένδυσηταοποίαέχουνυπολογιστείσεέναχρονικόδιάστημαείκοσιετών.Ο Πίνακας 31 παρουσιάζειτααποτελέσματαχρήσηςδίνονταςκαιτοετήσιομέσοπεριθώριοκέρδουςκαθώςκαιτομέσοπεριθώριοκέρδουςτηςεικοσαετίας.

Πίνακας 31: Αποτελέσματα Χρήσης – Σενάριο 3

Καθαρά Παρούσα Αξία

Για τον υπολογισμό της Καθαράς Παρούσας Αξίας θα υπολογίσουμε στην αρχή την καθαρή εισροή μετρητών της επένδυσης του σεναρίου 3 και στην συνέχεια θα βρούμε την Καθαρά Παρούσα Αξία αυτής με κόστος κεφαλαίου 10% το οποίο αποτελεί και το ελάχιστο όριο ποσοστού αποδόσεως.

Ο Πίνακας 32 παρουσιάζειτονυπολογισμότηςκαθαρήςωφέλειαςαπότονοποίοπροκύπτεικαιηπαρούσααξίαεισροώνπουυπολογίζειο Πίνακας 33 .

Πίνακας 32:Καθαρή Ωφέλεια – Σενάριο 3

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΡΔΟΣ ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ ΚΑΘΑΡΗ ΕΙΣΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ
2011 8859 4750 13609
2012 -19395 4750 -14645
2013 -1973 4750 2777
2014 4641 4750 9391
2015 3062 0 3062
2016 3215 0 3215
2017 10174 0 10174
2018 3544 0 3544
2019 3721 0 3721
2020 11046 0 11046
2021 4103 0 4103
2022 4308 0 4308
2023 12019 0 12019
2024 4749 0 4749
2025 4987 0 4987
2026 13107 0 13107
2027 5498 0 5498
2028 5773 0 5773
2029 14326 0 14326
2030 6365 0 6365
ΣΥΝΟΛΟ 102127 19000 121127

Πίνακας 33: Παρούσα Αξία Εισροών – Σενάριο 3

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΗ ΕΙΣΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΕΙΣΡΟΩΝ
2011 13609 0,909091 12372
2012 -14645 0,826446 -12104
2013 2777 0,751315 2086
2014 9391 0,683013 6414
2015 3062 0,620921 1901
2016 3215 0,564474 1815
2017 10174 0,513158 5221
2018 3544 0,466507 1653
2019 3721 0,424098 1578
2020 11046 0,385543 4259
2021 4103 0,350494 1438
2022 4308 0,318631 1373
2023 12019 0,289684 3482
2024 4749 0,263331 1251
2025 4987 0,239392 1194
2026 13107 0,217629 2852
2027 5498 0,197845 1088
2028 5773 0,179859 1038
2029 14326 0,163508 2342
2030 6365 0,148644 946
ΣΥΝΟΛΟ 121127 42199

Η καθαρά παρούσα αξία υπολογίζεται σε 17.498,99 € και προκύπτει αφαιρώντας το κόστος της επένδυσης από την παρούσα αξία των εισροών που έχουμε υπολογίσει.

Εσωτερικό Ποσοστό Απόδοσης

ΓιαακόμακαλύτερητεκμηρίωσηπαραθέτουμετονυπολογισμότουΕσωτερικούΠοσοστούΑπόδοσης(Ε.Π.Α.).Ο Πίνακας 34 παρουσιάζειτοΕ.Π.Α.γιακόστοςκεφαλαίου10%.

Πίνακας 34: Ε.Π.Α. – Σενάριο 3

ΕΤΗ ΚΑΘΑΡΗ ΕΙΣΡΟΗ ΜΕΤΡΗΤΩΝ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΑΝΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ ΕΙΣΡΟΩΝ
2010 -24700 1 -24700
2011 13609 0,917431 12485
2012 -14645 0,84168 -12327
2013 2777 0,772183 2144
2014 9391 0,708425 6653
2015 3062 0,649931 1990
2016 3215 0,596267 1917
2017 10174 0,547034 5566
2018 3544 0,501866 1779
2019 3721 0,460428 1713
2020 11046 0,422411 4666
2021 4103 0,387533 1590
2022 4308 0,355535 1532
2023 12019 0,326179 3920
2024 4749 0,299246 1421
2025 4987 0,274538 1369
2026 13107 0,25187 3301
2027 5498 0,231073 1270
2028 5773 0,211994 1224
2029 14326 0,19449 2786
2030 6365 0,178431 1136
ΣΥΝΟΛΟ 121127 21435

ΑπότονπαραπάνωπίνακακαιμετηνχρήστηυπολογιστικώνφύλωνκαταλήγουμεστοσυμπέρασμαότιτοΕσωτερικόΠοσοστόΑπόδοσης(IRR)ισούταιμε17%.

Δείκτης Αποδοτικότητας

Ο Πίνακας 35 παρουσιάζειτονΔείκτηΑποδοτικότηταςτηςεπένδυσηςγιακόστοςκεφαλαίου10%.

Πίνακας 35: Δείκτης Αποδοτικότητας – Σενάριο 3

ΔΕΙΚΤΗΣ ΣΕΝΑΡΙΟ 1 ΣΕΝΑΡΙΟ 2 ΣΕΝΑΡΙΟ 3
ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΞΙΑ 134.001,08 € 169.445,39 € 42.198,99 €
ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 99.850,00 € 80.550,00 € 24.700,00 €
ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 1,34 2,10 1,71

Παρουσιάζεται ο Δείκτης Αποδοτικότητας του σεναρίου 3 αλλά και του 1 και του 2 για μεγαλύτερη ευκολία σύγκρισης του αριθμοδείκτη.

4.3.4 Υποθέσεις Ανάλυσης

Η ανάλυση που αναπτύχτηκε έλαβε υπόψη της ορισμένες υποθέσεις και παραδοχές. Πιο συγκεκριμένα:

  • Χρησιμοποιήθηκε η σταθερής μέθοδος απόσβεσης με συντελεστή απόσβεσης 25%, το οποίο βρίσκεται εντός των κατώτερων και ανώτερων ορίων συντελεστών απόσβεσης για λογισμικά.
  • Θεωρήθηκε ότι μετά τα αποσβεσθέντα πάγια της επένδυσης δεν θα έχουν υπολειμματική αξία μετά το τέλος της επένδυσης.
  • Ως χρονικός ορίζοντας αξιολόγησης της βιωσιμότητας του έργου θεωρείται τα 20 έτη.

4.4 Πραγματικά Δικαιώματα (Real Options)

Τα πραγματικά δικαιώματα (real options) είναι μια νεότερη μέθοδος αξιολόγησης επενδύσεων που ενισχύουν την δυνατότητα του εκάστοτε φορέα να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο με ευέλικτο τρόπο. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες επιχειρήσεις ενσωματώνουν τη στρατηγική της real options ανάλυσης στην οργανωτική δομή τους. Η μέθοδος των real options είναι ένα σύγχρονο εργαλείο το οποίο διευρύνει τις προοπτικές μεγιστοποίησης της αξίας μιας επιχείρησης ή στην συγκεκριμένη περίπτωση βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες με το ελάχιστο δυνατό κόστος. Αποτελεί εξέλιξη της θεωρίας των χρηματοοικονομικών δικαιωμάτων και σε αντίθεση με την Καθαρά Παρούσα Αξία (Net Present Value) δεν χαρακτηρίζεται από στατικότητα. Τα πραγματικά δικαιώματα δίνουν αξία σε βάθος χρόνου καθώς μεταφράζουν την αβεβαιότητα της επένδυσης ως ευκαιρία.

Η κεντρική ιδέα των πραγματικών δικαιωμάτων ακολουθεί αυτή των δικαιωμάτων απόκτησης μετοχών στο χρηματιστήριο και μπορεί να οριστεί ως η δυνατότητα (χωρίς καμία υποχρέωση) που έχει ο κάτοχος του δικαιώματος να προβεί ή όχι στην υλοποίηση της επένδυσης με κόστος και χρονικό ορίζοντα υλοποίησης προκαθορισμένα. Αν οποιαδήποτε στιγμή μέσα σε αυτό το χρονικό περιθώριο οι συνθήκες είναι ευνοϊκές (η αξία της επένδυσης είναι μεγαλύτερη από το κόστος επένδυσης) τότε ο κάτοχος μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα και να προβεί στην υλοποίηση της επένδυσης, στο προκαθορισμένο κόστος. Για το δικαίωμα αυτό ο κάτοχος πληρώνει ένα αντίτιμο -το κόστος απόκτησης του δικαιώματος (option premium). Συνεπώς η συνολική αξία του δικαιώματος είναι δίνεται ως:

Αξία δικαιώματος = Παρούσα αξίας επένδυσης – Κόστος επένδυσης – Κόστος απόκτησης δικαιώματος

Σε αντίθετη περίπτωση όπου το κόστος επένδυσης είναι μεγαλύτερο από την παρούσα αξία, ο κάτοχος του δικαιώματος δεν προβαίνει στην υλοποίηση της επένδυσης εξαντλώντας τον χρονικό περιθώριο και αφήνοντας το δικαίωμα να λήξει, χάνοντας μόνο το κόστος απόκτησης του δικαιώματος (option premium)και όχι το κόστος της επένδυσης στο σύνολό του.

Συνεπώς ο προσδιορισμός της αξίας των δικαιωμάτων έχει σκοπό να “αποκρυπτογραφήσει” το στοιχείο της αβεβαιότητας και να παρέχει ένα εργαλείο στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων προσαρμοζόμενο στις εκάστοτε συνθήκες.

Η αποτίμηση των real options βασίζεται στον υπολογισμό των παρακάτω παραμέτρων:

  1. Κόστος Επένδυσης (Cost of Investment : CI)
  2. Παρούσα αξία επένδυσης (Present Value of Investment: PV)
  3. (%) Τυπική απόκλιση της καθαρής αξίας επένδυσης στο ορισμένο χρονικό διάστημα (Volatility)
  4. Χρονικό διάστημα μέχρι τη λήξη του δικαιώματος (T) – μέχρι την λήψη της απόφασης εξάσκησης του δικαιώματος.
  5. Κόστος Κεφαλαίου
  6. Αριθμός βημάτων για το υπολογισμό του δένδρου απόφασης (lattice steps).

Η εκτίμηση της αξίας του δικαιώματος στηρίζεται στην αναμενόμενη / προσδοκώμενη μεταβολή της αξίας της επένδυσης μέσα στο χρονικό ορίζοντα που έχει προκαθοριστεί (Τ). Όσο περισσότερο μεταβάλλεται η αξία της επένδυσης θετικά (προς τα πάνω) ή αρνητικά (προς τα κάτω), τόσο μεταβάλλεται και η αξία του δικαιώματος στο προκαθορισμένο χρονικό ορίζοντα.

Ο μηχανισμός παραγωγής των δένδρων απόφασης παρατίθεται παρακάτω με ένα απλό παράδειγμα.

Θεωρούμε ότι μια επένδυση έχει αρχική αξία επένδυσης So και το δικαίωμα της υλοποίησης της έχει αξία f. Επίσης έχουμε προκαθορίσει το χρονικό ορίζοντα εξάσκησης του δικαιώματος σε T (χρονικό διάστημα). Κατά την διάρκεια του χρονικού διαστήματος Τ, η αξία της επένδυσης λόγω αστάθμητων παραγόντων μπορεί να νικηθεί θετικά σε Su η αρνητικά σε Sd.

Η τμηματική αυτή αύξηση της αξίας εκφράζεται ως u-1, ενώ η αντίστοιχη μείωση ως 1-d. Στην περίπτωση που η αξία της επένδυσης αυξηθεί σε Su, η αξία του δικαιώματος θα αυξηθεί ανάλογα σε fu; Στην αντίθετη περίπτωση, η αξία του δικαιώματος θα μειωθεί σε fd. Το παρακάτω σχήμα παρουσιάζει την δημιουργία του δένδρου υπολογισμού της αξίας της επένδυσης σε διακριτά βήματα (Δt):


Η μαθηματική εξίσωση που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της αξίας του δικαιώματος είναι η ακόλουθη:

Option Value = ([p * Option up + (1-p) * Option down] * exp (- r * ∆t)) (1)

Όπου r είναι το κόστος κεφαλαίου,

p είναι η πιθανότητα να αυξηθεί η αξία της επένδυσης κατά u, , με  και d=1/u. Με σ εκφράζουμε το % ποσοστό της τυπικής απόκλισης της καθαρής αξίας επένδυσης στο ορισμένο χρονικό διάστημα Τ. Το αποτέλεσμα της ανάλυσης είναι η παραγωγή δύο δένδρων απόφασης. Το πρώτο υπολογίζει την εξέλιξη της αξίας της επένδυσης σε διακριτά βήματα (Δt) στο χρονικό ορίζοντα Τ, ενώ το δεύτερο υπολογίζει την αξία του δικαιώματος η οποία εκφράζει πρακτικά την επιπλέον αξία η οποία παράγεται (ή όχι) από την απόφαση να προβούμε στην υλοποίηση της επένδυσης μόνο όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές.

H αξία του δικαιώματος (Option Value: OV) ορίζεται ως το άθροισμα της Εσωτερικής αξίας (Intrinsic Value: IV) και την Χρονικής αξίας (Time Value: TV),

OV = IV + TV

Η Εσωτερική αξία (IV) ενός δικαιώματος είναι η αξία που αποκομίζει ο κάτοχος όταν εξασκεί το δικαίωμα να προβεί στην υλοποίηση της επένδυσης και δίνεται ως:

Εσωτερική Αξία (IV) = Παρούσα Αξία Επένδυσης (PV) – Κόστος Επένδυσης (CI)

και αποτελεί το ποσοστό εκείνο της αξίας του δικαιώματος που δεν χάνεται με την πάροδο του χρόνου. Αντίθετα, η Χρονική αξία του δικαιώματος δίνεται ως:

Χρονική αξία (TV) = Αξία δικαιώματος (OV) – Εσωτερική αξία (IV), και αποτελεί το πραγματικό κόστος απόκτησης του δικαιώματος (option premium), και μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση της μελέτης μας αποτελεί το κόστος που θα χάσει ο οργανισμός αν δεν υπάρξουν ευνοϊκές συνθήκες κατά τον ορισμένο χρονικό ορίζοντα και συνεπώς η αξία του δικαιώματος είναι μηδενική.

Στη παρούσα μελέτη εφαρμόζουμε την θεωρία των real options για να αποτιμήσουμε την αξία της επένδυσης της μεταφοράς από το κλειστό στο ανοιχτό λογισμικό στο περιβάλλον των δημόσιων οργανισμών, και συγκεκριμένα στο περιβάλλον των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α).

Στη βιβλιογραφία αναφέρονται τα εξής βασικά μοντέλα πραγματικών δικαιωμάτων [29,30]:

  • Δικαίωμα αναβολής της επένδυσης (μέχρι οι συνθήκες να είναι ευνοϊκές -option to wait)
  • Δικαίωμα εγκατάλειψης της επένδυσης
  • Δικαίωμα σταδιακής ανάπτυξης της επένδυσης
  • Δικαίωμα αναγνώρισης της δυνατότητας για μελλοντική ανάπτυξη
  • Συνδυασμός των παραπάνω

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι υπολογισμού των δικαιωμάτων, ονομαστικά ο Αμερικάνικος (American) κατά τον οποίο το δικαίωμα μπορεί να εξασκηθεί οποτεδήποτε μέσα στον ορισμένο χρονικό ορίζοντα και ο Ευρωπαϊκός (European) όπου το δικαίωμα μπορεί να εξασκηθεί μόνο στο τέλος – κατά την λήξη του χρονικού ορίζοντα. Στην παρούσα μελέτη θα ακολουθήσουμε το American στυλ υπολογισμού και το μοντέλο του δικαιώματος αναβολής της επένδυσης (option to wait) για να ανακαλύψουμε την προστιθέμενη αξία της βέλτιστης απόφασης μετάβασης στο ΕΛ/ΛΑΚ στο περιβάλλον των ΟΤΑ.

Παρακάτω παραθέτουμε την λογική που ακολουθούμε στην εφαρμογή των real options, για τα τρία σενάρια βιωσιμότητας εισαγωγής του ΕΛ/ΛΑΚ στους ΟΤΑ. Τα τρία σενάρια μετάβασης στο ανοιχτό λογισμικό θεωρούμε ότι αποτελούν τρεις ξεχωριστές επενδύσεις. Για κάθε σενάριο έχουμε υπολογίσει στις προηγούμενες ενότητες το κόστος και την παρούσα αξία της επένδυσης. Για τον υπολογισμό των δικαιωμάτων χρειαζόμαστε επιπλέον:

  1. Το ποσοστό αστάθειας της αξίας της επένδυσης (Τυπική απόκλιση της καθαρής αξίας επένδυσης στο ορισμένο χρονικό διάστημα)
  2. Το Κόστος Κεφαλαίου
  3. Τον αριθμό βημάτων για το υπολογισμό του δένδρου απόφασης (lattice steps)
  4. Τον χρονικό ορίζοντα

Η λογική που ακολουθήσαμε για τον υπολογισμό της αστάθειας της αξίας επένδυσης βασίστηκε σε ανάλυση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των λογισμικών ΕΛ/ΛΑΚ που είναι υποψήφια προς επιλογή από τους ΟΤΑ σε κάθε σενάριο. Για κάθε ένα από τα σενάρια, και στο βαθμό που αυτό κατέστη δυνατό, δώσαμε μια εκτίμηση για το ποσοστό αστάθειας της αξίας της επένδυσης βάσει:

  1. Της δημοφηλίας της εφαρμογής των λογισμικών στους ΟΤΑ
    1. Δημοτικότητα των λογισμικών του σεναρίου
    2. Αναγνωρισιμότητα των λογισμικών του σεναρίου από το προσωπικό
  2. Του βαθμού δυσκολίας μετάβασης
    1. Ύπαρξη αντίστοιχου λογισμικού ΕΛ/ΛΑΚ με αυτό του κλειστού λογισμικού που χρησιμοποιείται επί του παρόντος από το προσωπικό στους ΟΤΑ
    2. Εξάρτηση με άλλα υπάρχοντα λογισμικά (legacy applications)

To κόστος κεφαλαίου είναι όπως και στις παραπάνω αναλύσεις 10% και ως χρονικός ορίζοντας εξάσκησης του δικαιώματος για κάθε μία από τις επενδύσεις ορίστηκαν τα 4 έτη. Τέλος ορίσαμε 4 διακριτά βήματα για τον υπολογισμό των δένδρων απόφασης ένα για κάθε έτος.

Συνοπτικά για κάθε σενάριο έχουμε τα παρακάτω:

Σενάριο 1

Παρούσα Αξία 134,151.08 €
Κόστος Επένδυσης 99.850,00 €
Χρόνος Δυνατότητας Άσκησης του δικαιώματος 4 Έτη
Κόστος Κεφαλαίου 10,00%
Ποσοστό Αστάθειας αξίας επένδυσης 30,00%

Πίνακας 36: Δεδομένα Real Option – Σενάριο 1

Σενάριο 2

Καθαρά Παρούσα Αξία 169,445.39 €
Κόστος Επένδυσης 80.550,00 €
Χρόνος Δυνατότητας Άσκησης του δικαιώματος 4 Έτη
Κόστος Κεφαλαίου 10,00%
Ποσοστό Αστάθειας αξίας επένδυσης 20,00%

Πίνακας 37: Δεδομένα Real Option – Σενάριο 2

Σενάριο 3

Καθαρά Παρούσα Αξία 42,20 €
Κόστος Επένδυσης 24.700,00 €
Χρόνος Δυνατότητας Άσκησης του δικαιώματος 4 Έτη
Κόστος Κεφαλαίου 10,00%
Ποσοστό Αστάθειας αξίας επένδυσης 10,00%

Πίνακας 38: Δεδομένα Real Option – Σενάριο 3

4.4.1 Αποτελέσματα Ανάλυσης

Παρακάτω παραθέτουμε τα αποτελέσματα της ανάλυσης της εφαρμογής της μεθόδου των δικαιωμάτων για κάθε ένα από τα τρία σενάρια.

Σενάριο 1

Assumptions
ΠαρούσαΑξία(€) €134,001.08
ΚόστοςΕπένδυσης(€) €99,850.00
Χρόνος (Έτη) 4.00
ΚόστοςΚεφαλαίου(%) 10.00%
Αστάθεια/Volatility(%) 30.00%
Βήματα 4
Τύπος American
Δένδρο Εξέλιξης αξίας Επένδυσης
444899.25
329589.47
244165.89 244165.89
180882.54 180882.54
134001.08 134001.08 134001.08
99270.44 99270.44
73541.35 73541.35
54480.77
40360.35
Δένδρο Υπολογισμού αξίας δικαιώματος
345049.25
239241.46
162415.62 144315.89
108175.73 90534.52
70845.18 55727.55 34151.08
33803.66 18486.33
10006.84 0.00
0.00
0.00

Από τον έλεγχο των δύο δένδρων προκύπτουν τα παρακάτω αποτελέσματα:

  • Στο 1ο δένδρο παρατηρούμε την μεταβολή, σύμφωνα με το ποσοστό αστάθειας που έχει ορισθεί, της Καθαρά Παρούσα αξία για το χρονικό διάστημα των 6 μηνών. Η καλύτερη δυνατή κατάσταση (να υπάρχουν δηλαδή οι ευνοϊκότερες συνθήκες) είναι το ποσό που προκύπτει στο πάνω δεξιά κελί, ήτοι 444,899.25 € ενώ η χείριστη είναι το ποσό που προκύπτει στο κάτω δεξιά κελί, ήτοι 40,360.35€.

Από το 2ο δένδρο έχουμε την αξία του δικαιώματος ίση με OV = 70,845.18€η οποία δηλώνει την μέγιστη προστιθέμενη αξία που μπορεί να αποκομίσει ο οργανισμός αν εξασκήσει το δικαίωμα να προβεί στην υλοποίηση του 1ου σεναρίου μετάβασης.

Εφαρμόζοντας τις εξισώσεις για τον υπολογισμό των επιμέρους παραμέτρων της αξίας του δικαιώματος έχουμε:

Εσωτερική Αξία (IV) = Παρούσα Αξία Επένδυσης (PV) – Κόστος Επένδυσης (CI),

IV = 34,151.08€και

Χρονική αξία (TV) = Αξία δικαιώματος (OV) – Εσωτερική αξία (IV),

TV = 36,694.10€

H χρονική αξία ή αλλιώς option premium μας ορίζει το κόστος απόκτησης του δικαιώματος.

Σενάριο 2

Assumptions
ΠαρούσαΑξία(€) €169,445.39
ΚόστοςΕπένδυσης(€) €80,550.00
Χρόνος (Έτη) 4.00
ΚόστοςΚεφαλαίου(%) 10.00%
Αστάθεια/Volatility(%) 20.00%
Βήματα 4
Τύπος American
Δένδρο Εξέλιξης αξίας Επένδυσης
377107.65
308749.63
252782.82 252782.82
206961.07 206961.07
169445.39 169445.39 169445.39
138730.15 138730.15
113582.64 113582.64
92993.60
76136.72
Δένδρο Υπολογισμού αξίας δικαιώματος
296557.65
235864.98
186834.06 172232.82
147288.16 134076.41
115471.65 103496.63 88895.39
79135.88 65845.50
47934.94 33032.64
21261.62
0.00

Από τον έλεγχο των δύο δένδρων προκύπτουν τα παρακάτω αποτελέσματα:

  • Στο 1ο δένδρο παρατηρούμε την μεταβολή, σύμφωνα με το ποσοστό αστάθειας που έχει ορισθεί, της Καθαρά Παρούσα αξία για το χρονικό διάστημα των 6 μηνών. Η καλύτερη δυνατή κατάσταση (να υπάρχουν δηλαδή οι ευνοϊκότερες συνθήκες) είναι το ποσό που προκύπτει στο πάνω δεξιά κελί, ήτοι 377,107.65€ ενώ η χείριστη είναι το ποσό που προκύπτει στο κάτω δεξιά κελί, ήτοι 76,136.72€.
  • Από το 2ο δένδρο έχουμε την αξία του δικαιώματος ίση με OV = 115,471.65 € η οποία δηλώνει την μέγιστη προστιθέμενη αξία που μπορεί να αποκομίσει ο οργανισμός αν εξασκήσει το δικαίωμα να προβεί στην υλοποίηση του 1ου σεναρίου μετάβασης.

Εφαρμόζοντας τις εξισώσεις για τον υπολογισμό των επιμέρους παραμέτρων της αξίας του δικαιώματος έχουμε:

Εσωτερική Αξία (IV) = Παρούσα Αξία Επένδυσης (PV) – Κόστος Επένδυσης (CI),

IV = 88,895.39€και

Χρονική αξία (TV) = Αξία δικαιώματος (OV) – Εσωτερική αξία (IV),

TV = 26,576.26€

H χρονική αξία ή αλλιώς option premium μας ορίζει το κόστος απόκτησης του δικαιώματος.

Σενάριο 3

Assumptions
ΠαρούσαΑξία(€) €42,199.00
ΚόστοςΕπένδυσης(€) €24,700.00
Χρόνος (Έτη) 4.00
ΚόστοςΚεφαλαίου(%) 10.00%
Αστάθεια/Volatility(%) 10.00%
Βήματα 4
Τύπος American
Δένδρο Εξέλιξης αξίας Επένδυσης
62953.51
56962.69
51541.97 51541.97
46637.11 46637.11
42199.00 42199.00 42199.00
38183.23 38183.23
34549.62 34549.62
31261.79
28286.84
Δένδρο Υπολογισμού αξίας δικαιώματος
38253.51
34613.21
31319.33 26841.97
28338.90 24287.62
25642.09 21976.35 17499.00
19885.02 15833.75
14326.97 9849.62
8912.30
3586.84
  • Στο 1ο δένδρο παρατηρούμε την μεταβολή, σύμφωνα με το ποσοστό αστάθειας που έχει ορισθεί, της Καθαρά Παρούσα αξία για το χρονικό διάστημα των 6 μηνών. Η καλύτερη δυνατή κατάσταση (να υπάρχουν δηλαδή οι ευνοϊκότερες συνθήκες) είναι το ποσό που προκύπτει στο πάνω δεξιά κελί, ήτοι 62,953.51€ ενώ η χείριστη είναι το ποσό που προκύπτει στο κάτω δεξιά κελί, ήτοι 28,286.84 €.
  • Από το 2ο δένδρο έχουμε την αξία του δικαιώματος ίση με OV = 25,642.09€η οποία δηλώνει την μέγιστη προστιθέμενη αξία που μπορεί να αποκομίσει ο οργανισμός αν εξασκήσει το δικαίωμα να προβεί στην υλοποίηση του 3ου σεναρίου μετάβασης.

Εφαρμόζοντας τις εξισώσεις για τον υπολογισμό των επιμέρους παραμέτρων της αξίας του δικαιώματος έχουμε:

Εσωτερική Αξία (IV) = Παρούσα Αξία Επένδυσης (PV) – Κόστος Επένδυσης (CI),

IV = 17,499.00€και

Χρονική αξία (TV) = Αξία δικαιώματος (OV) – Εσωτερική αξία (IV),

TV = 8,143.09€

H χρονική αξία ή αλλιώς option premium μας ορίζει το κόστος απόκτησης του δικαιώματος.

Συνολικά έχουμε για τα τρία σενάρια μετάβασης στο ΕΛ/ΛΑΚ έχουμε τα εξής αποτελέσματα:

Α/Α Αξία δικαιώματος Εσωτερική Αξία Κόστος απόκτησης
Σενάριο 1 70,845.18€ 34,151.08€ 36,694.10€
Σενάριο 2 115,471.65 € 88,895.39€ 26,576.26€
Σενάριο 3 25,642.09€ 17,499.00€ 8,143.09€

Πίνακας 39: Δεδομένα Real Option ανάλυση

Από τον παραπάνω πίνακα μπορούμε να υπολογίσουμε την Προσδοκώμενη Καθαρή Προστιθέμενη Αξία (ΠΚΠΑ) – (Expected Net Present Value) που θα αποφέρει κάθε ένα από τα τρία σενάρια αν υλοποιηθούν με την λογική των πραγματικών δικαιωμάτων και ακολουθώντας το μοντέλο “option to wait” δηλαδή αν υλοποιηθούν οποτεδήποτε μέσα στον χρονικό ορίζοντα των τεσσάρων ετών και μόνο όταν οι συνθήκες θα είναι ευνοϊκές. Η ΠΚΠΑυπολογίζεταιωςηδιαφοράτηςεσωτερικήςαξίαςτουδικαιώματοςμεαυτήτουκόστουςαπόκτησης.ΟπαρακάτωπίνακαςπαρουσιάζειτηνΠΚΠΑγιακάθεένααπότατρίασενάριαμετάβασης.

Α/Α Εσωτερική Αξία Κόστος απόκτησης Προσδοκώμενη Καθαρή Προστιθέμενη Αξία
Σενάριο 1 34,151.08€ 36,694.10€ -2,543.02€
Σενάριο 2 88,895.39€ 26,576.26€ 62,319.13€
Σενάριο 3 17,499.00€ 8,143.09€ 9,355.91€

Πίνακας 40: Υπολογισμός προσδοκώμενης καθαρής προστιθέμενης αξίας

Παρατηρούμε ότι το σενάριο που μπορεί να αποδώσει τα περισσότερα κέρδη για τον ΟΤΑ είναι το δεύτερο σενάριο μετάβασης με καθαρά κέρδη που μπορούν να φτάσουν τα 62,319.13€.

Συγκριτικά, το σενάριο 2 αποτελεί την ποιο συμφέρουσα επιλογή για τους εξής λόγους:

  1. προσφέρει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία στο σύνολό της (αξία δικαιώματος)
  2. έχει μικρό κόστος απόκτησης του δικαιώματος “option to wait”.
  3. Έχει συγκριτικά μεγαλύτερη εσωτερική αξία σε σχέση με τα άλλα δύο.

Αν δεν εφαρμόζαμε την μέθοδο των πραγματικών δικαιωμάτων και αποφασίζαμε βάσει μόνο των προσδοκώμενων χρηματοροών, η βέλτιστη επιλογή θα ήταν το σενάριο μετάβασης 1 μιας και μας δίνει σε βάθος χρόνου 448,899.25€ σε αντίθεση με τα 377,107.65€ του σεναρίου 2.

Συνοψίζοντας, η εφαρμογή της θεωρίας των πραγματικών δικαιωμάτων μας δίνει την δυνατότητα να αποτιμήσουμε το προσδοκώμενο όφελος της μετάβασης στο ΕΛ/ΛΑΚ λαμβάνοντας υπ’ όψη όχι μόνο τις εκτιμώμενες χρηματοροές αλλά και αστάθμητους παράγοντες όπως η εξέλιξη των υποψήφιων ΕΛ/ΛΑΚ σε βάθος χρόνου, είτε όσον αφορά στο λογισμικό αυτό καθ’ αυτό είτε όσον αφορά τη αποδοχή του από τον ίδιο τον οργανισμό.

http://scriptum.gr/index.php?lang=elhttp://scriptum.gr/index.php?lang=el