1. Στόχοι

Στόχοι:
(1) Η πρόσβαση όλων των δεδομένων της δημόσιας διοίκησης από κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη.
(2) Η ευκολότερη συναλλαγή του πολίτη με την δημόσια διοίκηση.
(3) Η διαφάνεια και η ισότητα όλων απέναντι στην δημόσια διοίκηση.
…

Θέλω να τονίσω όμως ότι δεν χρειάζονται ανοικτά πρότυπα όχι μόνο για το λογισμικό και τα πρωτόκολλα ανταλλαγής της πληροφορίας, αλλά και για τα ψηφιακά αντικείμενα, τα δεδομένα και μεταδεδομένα που βρίσκονται σε χρήση (τα οποία διαφοροποιούνται φυσικά σε κάθε περίπτωση, για να ταιριάζουν στις διαφορετικές ανάγκες) για να μπορεί να υπάρχει πραγματική διαλειτουργικότητα.

Συμφωνώ με τον κ. Σ. Καπιδάκηκαι αναρωτιέμαι τι μπορεί να γίνει με το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο λ.χ. που διαχειρίζεται για λογαριασμό μας τον αρχαιολογικό πλούτο; Πώς μπορεί να είναι “ελεύθερη” η χρήση τους; Ομοίως και για όποιον άλλο δημόσιο / κρατικό / ιδιωτικό φορέα.

Μέχρι πριν μερικά χρόνια, δέκα ίσως και δέκα πέντε, πολλοί Δημόσιοι Υπάλληλοι έγραφαν στα βιογραφικά τους ως προσόν το “χειρισμό ΦΑΞ”. Γύρω στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και αρχές αυτής του 2000, η χρήση Η/Υ έγινε ένα είδος μόδας, κουτιά και οθόνες κατέκλυσσαν τα γραφεία, και τις αίθουσες των δημοσιών Υπηρεσιών, ενώ οι τεχνικοί πήγαιναν και ερχόταν προκειμένου να στήσουν δίκτυα και να κάνουν τα καινούρια μηχανήματα να δουλεύουν στοιχιωδώς στις διαταγές των δημοσίων υπαλλήλων οι οποίοι ως άλλοι μαθητευόμενοι μάγοι προσπαθούν να καταλάβουν τι είναι το κουτί πάνω στο γραφείο τους και πια η διαφορά του από το σκληρό δίσκο. Την εποχή εκείνη τα παράθυρα (windows) είχαν γίνει δημοφιλέστερα και από αυτά της ΤV. Η εικόνα του δημοσίου Υπαλλήλου που με το αριστερό χέρι κρατάει το κεφάλι του ενώ περιφέρει το δεξί σε κύκλους πάνω από το πληκτρολόγιο έως εντοπίσει και τελικά πυροβολήσει το γράμμα που θέλει, ήταν εκείνη την εποχή (και σε πολλές περιπτώσεις και σήμερα) σύνηθες φαινόμενο. Την κατάσταση βοήθησαν βέβαια κάποια σεμινάρια που έγιναν από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, καθώς βέβαια και οι πολλές προσλήψεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια, νέων με γνώσεις Η/Υ. Αυτή πάνω κάτω, νομίζω είναι η εικόνα που επικρατεί στο δημόσιο σχετκά με τη χρήση Η/Υ, από την πλευρά των υπαλλήλων. Από την πλευρά της Διοικήσης τώρα, έχουν αναπτυχθεί κάποιες εφαρμογές, και έχουν αγοραστεί έτοιμα προγράμματα που βασίζονται κυρίως στα windows προκειμένου να γίνει παραγωγική η χρήση των Η/Υ. Κάθε Υπουργείο έχει αναπτύξει δική του ιστοσελίδα μέσα από την οποία δίνει ανεβάζει κυρίως πληροφορίες που μπορεί να ενδιαφέρουν τον πολίτη, ενώ έχει αναπτύξει και κάποιες εφαρμογές κυρίως πρωτοκόλλου ή οικονομικής διαχείρησης, μεμονομένα για την κάλυψη των αναγκών του. Σε γενικές γραμμές, τόσο η πρόσβαση των πολιτών στη δημόσια διοίκηση και στην πληροφορία όσο και η πολυδιαφημιζόμενη διαφάνεια μια χαρά γίνεται με τη χρήση προγραμμάτων και υπηρεσιών που βασικό μέσο έχουν τα κλειστά προγράμματα και τις επι πληρωμή υπηρεσίες της Microsoft και του περιβάλλοντος που έχει στηθεί γύρω από αυτή την Εταιρεία. Τελειώνοντας πιστεύω ότι βασικός στόχος φαρμογής του Ανοικτού Λογισμικού και των Ανοικτών Προτύπων στη δημόσια διοίκηση δεν μπορεί να είναι άλλος από την εξοικονόμιση πόρων. Τα οικονομικά οφέλη από τη χρήση Α/Λ θα είναι τεράστια για το κράτος. Ένας άλλος στόχος θα μπορούσε να είναι η αύξηση της παραγωγηκότητας μέσω της εκμετάλευσης των φόρουμ των διαφόρων διανομών που δίνουν ΑΜΕΣΑ και online λύσεις σε μικροπροβλήματα που προκύπτουν. Οι τεχνολογίες του Α/Λ σαφώς και είναι προχωριμένες σε σχέση με αυτές της MIcrosoft ενώ η σταθερότατα των συστημάτων Α/Λ πολύ καλύτερη. Το γεγονός της ανάπτυξης του Α/Λ από χρήστες σε όλο τον κόσμο εγγυάται τη βιοσημότητα του εγχειρήματος της μετάβασης από τη Microsoft σε ανοικτά προγράμματα.

Διαφωνώ με την άνευ όρων “ανοιχτή” πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα. Κάποια είναι προσωπικά, επαγγελματικά.
Ας το αντικαταστήσουμε με “διαφανή και ελεγχόμενη” πρόσβαση, δηλαδή να μπορεί όποιος δικαιούται να έχει τις πληροφορίες που χρειάζεται. Με έλεγχο, ώστε να φαίνεται ποιός απέκτησε πρόσβαση.

Ως στόχο, γενικότερα, δεν θα έθετα την αντικατάσταση του σημερινού λογισμικού με αυτό που “μας αρέσει περισσότερο”.
Προτείνω:
– Εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών
– απλοποίηση συναλλαγών με τον πολίτη
– μετάβαση από την εποχή του χαρτιού στον ηλεκτρονικό φάκελλο
– μείωση οικονομικού κόστους (από άδειες και απαιτούμενο υλικό, + αναλώσιμα γραφείου)
– μείωση λειτουργικού κόστους (από πολυπλοκότητα συναλλαγών, χαμένο χρόνο βλαβών, υπολειτουργία συστημάτων)
– τυποποίηση των τεχνολογιών, ώστε να υπάρχει τενολογική ομοιομορφία
– τυποποίηση, ώστε ο πολίτης και επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση, όπου πρέπει, με ανοιχτά/προσιτά πρότυπα
– να είναι πιό αυστηρή αλλά και πιό οικονομική η επιτήρηση του συστήματος, πχ. για παρατυπίες ανθρώπινες, βλάβες εξοπλισμού
– δυνατότητα κεντρικής διαχείρισης, ανα δοιηκητική μονάδα ή φορέα, δυνατότητα ανάθεσης του έργου σε ειδικούς (με αντίστοιχες ευθύνες και όρους καλής λειτουργίας)

Σαν Κοινωνία της Πληροφορίας χαρακτηρίσαμε και δυστυχώς για μας ακόμα στην Ελλάδα χαρακτηρίζουμε το μοντέλο οικονομικής και κοινωνικο-πολιτιστικής ανάπτυξης βασισμένο στις υποδομές ΤΠΕ και στην διαχείριση της Πληροφορίας. Το επόμενο στάδιο ανάπτυξης που πρέπει να ακολουθήσουμε βασίζεται στη Κοινωνία της Γνώσης.
Σαν εφαρμογή του ΕΛ/ΛΑΚ , τις ίδιες ανάγκες που έχει ο δημόσιος τομέας έχει και ο ιδιωτικός ( παραγωγικές επιχειρήσεις και εταιρίες πληροφορικής) , αλλά ο ιδιωτικός προηγείται επειδή βλέπει τα άμεσα οφέλη και τα εκμεταλεύεται.

Και με βάση τα παραπάνω προσθέτω επιπλέον στόχους, κωδικοποιώντας τους προηγούμενους και συνεχίζοντας την αρίθμηση του κ. Καπιδάκη

4. μείωση του λειτουργικού κόστους της δημόσιας διοίκησης και του ιδιωτικού τομέα

5. δημιουργία νέων εφαρμογών υψηλής προστιθέμενης αξίας πάνω στα ανοιχτά δεδομένα ( ανοιχτά πρότυπα, ανοιχτή πρόσβαση)της δημόσιας διοίκησης στο πεδίο της διαχείρισης γνώσης( επιχειρηματική ευφυΐα, αυτόματες ροές εργασιών, συστήματα στήριξης αποφάσεων, εποπτείας κλπ.)

6.Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στις ΤΠΕ με την ανάπτυξη κατάλληλων συνθηκών για την υλοποίηση αποκεντρωμένων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που βασίζεται στο ελεύθερο λογισμικό

Και ένα γενικό σχολιασμό στις δυσκολίες εισαγωγής του ΕΛ/ΛΑΚ και γενικά των ΤΠΕ, στους δημόσιους φορείς μετά την εμπειρία του Επιχειρησιακού Προγράμματος ΚτΠ, που είναι:

– η έλλειψη σχετικού επιχειρησιακού οράματος του κάθε φορέα,
– η ελλειψη πολιτικής προώθησης και πρωτοβουλιών των ΤΠΕ ,
– ο ψηφιακός αναλφαβητισμός των υψηλά ιστάμενων της διοίκησης,
– η κατάργηση στεγανών και αδιαφανών διαδικασιών που ξεβολεύει αρκετούς,
– η επιβολή των αλλαγών, πολλές φορές βιαστικά λόγω προγραμμάτων χρηματοδότησης, στο προσωπικό χωρίς την συμμετοχή τους στον σχεδιασμό, έστω και τυπικά ή έστω με την κατάλληλη προετοιμασία τους.
– και τέλος οι κακές εφαρμογές και υποστήριξη των εταιρειών πληροφορικής που δίνουν το δικαίωμα αλλά και το άλλοθι στο προσωπικό που επηρεάζει τις αποφάσεις να μην εφαρμόσουν τις όποιες αλλαγές που θέλουν σχετικό ΚΟΠΟ

Αξιότιμοι κύριοι συνάδελφοι της εταιρείας ΕΛΛΑΚ, θα με συγχωρέσετε αλλά έχω μερικές ενστάσεις σχετικά με αυτή τη διαβούλευση, τις οποίες θα σας τις παραθέσω ευθύς αμέσως:
1. Κατά την ταπεινή μου γνώμη για να γίνει μία σωστή διαβούλευση, θα πρέπει να υπάρχει ένα πλήρες σχέδιο πάνω στο οποίο θα κληθούν οι ενδιαφερόμενοι να προσθέσουν τα σχόλιά τους.
2. Στο σημείο π.χ που αναλύεται η … περίπτωση των ΟΤΑ, και συγκεκριμένα στην παράγραφο (ή άξονα;) 9.2 Κατηγοριοποίηση Λογισμικών στους Ο.Τ.Α, τι να σημαίνουν άραγε αυτά τα νούμερα εκεί; Φαντάζομαι ότι ίσως να είναι κάποια ποσοστά χρήσης ΕΛΛΑΚ…
3. Με τα Πανεπιστήμια τι γίνεται άραγε; Έχουμε αντίστοιχα ποσοστά χρήσης ΕΛΛΑΚ όπως στους ΟΤΑ; Η εταιρεία ΕΛΛΑΚ έχει δημιουργηθεί από 25 Πανεπιστήμια, ένα χαρακτηριστικό των Πανεπιστημίων είναι η διοικητική τους αυτονομία, κατά συνέπεια είναι πιο εύκολη η απόφαση η μετάβαση σε ΕΛΛΑΚ από ότι σε άλλους δημόσιους φορείς και πέραν από αυτό έχουν και μία πληθώρα επιστημονικού προσωπικού να υποστηρίξει μία τέτοια απόφαση. Έχουν υιοθετήσει το ΕΛΛΑΚ τα Πανεπιστήμια αγαπητοί συνάδελφοι; και αν ναι σε τι ποσοστό; Εάν δεν έχει γίνει αυτό πως θα πειστούν οι υπόλοιποι φορείς να το κάνουν;
Με εκτίμηση,

Γιάννης Τουλής
Επ. καθηγητής Τ.Μ.Σ. του Ιονίου Πανεπιστημίου